Nu ik op de valreep van zeventig worden sta, voel ik steeds meer de neiging om terug te kijken. Niet in de trant van vroeger-was-alles-beter, maar meer vanuit een stukje weemoed: wat is er in relatief korte tijd veel veranderd en verbeterd! Om een voorbeeld te geven: ik herinner me nog goed dat ik vroeger mijn eerste boek uithad: EEN JAAR BIJ DE FAMILIE DE BLOEME, van Mien Labberton. Een dikke pil van een paar honderd bladzijden, met een draak van een stichtelijk verhaal. Maar ik voelde me zo trots, zo geleerd dat ik een heel boek had doorgeploegd (alle psalmen stiekem overgeslagen, die waren schuingedrukt en dat soort letters vond ik mega irritant om te ‘ontcijferen’), dat ik mijn overgangscadeautje naar groep 3, een rubberen poppetje, Heinzje genoemd heb.  Naar het weeskindje, dat tot mijn grote vreugde bij dit godsdienstige gezin op de stoep gelegd was en uiteraard liefdevol met veel psalmen opgenomen werd in het gezin. 

Ik zal toen in groep twee hebben gezeten, denk ik, want ik had al vroeg leren lezen via schooltje spelen met mijn drie oudere zussen. 

Boete

Hoe ik aan het boek gekomen ben? Geen idee, we hadden het niet thuis in de kast staan. Van de bieb geleend, via de kaart van mijn oudere zusje vermoed ik, want ik kon qua leeftijd nog niet eerder lid zijn en ik wilde graag lezen.  De kasten waren ingedeeld in leeftijden, dus in een mum van tijd had ik mijn hele kast doorgeracet en begon daarna aan die van mijn zussen. Op hun kaart. Ik zie nog de omslagen van de boeken voor me: gemarmerd karton, met soms het kaft erbovenop geplakt. Met witte verf geschreven titel en naam van de auteur op de zijkant. Drie weken mocht je een boek lenen, de regel die overigens nog steeds geldt. Daarna kreeg je een schriftelijke aanmaning en ten slotte BOETE. De boete moest ik altijd van mijn zakgeld betalen: een heel dubbeltje. Mijn hele weekzakgeld in één klap naar de maan! 

Bibliobus

In het dorp waar mijn kinderen opgroeiden, hadden we aanvankelijk niet eens een bibliotheek. Elke woensdag stond er op het parkeerterreintje bij de kleuterschool een BIBLIOBUS. Natuurlijk sleurde ik mijn kroost er mee naartoe. Voor de kast met kinderboeken stond een bankje en daar streken ze met zijn vieren op neer en mobiliseerden het alleenrecht op boeken uitzoeken. Pas als ze klaar waren, konden we weer rustig met de boekenbuit huiswaarts keren. En mocht ik aan de  voorlezerij beginnen. 

Alle vier herinneren ze zich nog het plezier en de lol van boeken uitzoeken. En vooral het ongeduld van de andere kinderen die op hun beurt moest wachten. 

Eigen mening

Ook mijn kleindochter van vijf zal zich hopelijk later vast ook kunnen herinneren dat ik haar meenam naar onze bibliotheek en haar vertelde dat ze mocht uitzoeken wat ze wilde. ‘Dan ga ik je straks eruit voorlezen, oké?’ Ik zal nooit de hebberige blik in haar ogen vergeten waarmee ze begon te graaien in de bakken met prentenboeken. Toen ik ten slotte kwam aandraven met HET GAT, sommeerde ze me dat boek terug te leggen: ‘Oma, DAT heb ik niet uitgekozen, hoor!’ 

Ik legde haar uit dat ook ik het recht had om iets mee te nemen, een argument waar ze zich zonder verder te protesteren bij neerlegde. 

Ik vond het achteraf zo’n grappig verhaal, dat ik het boek later zelf heb aangeschaft, voor de andere kleinkids.  Trouwens, wat mij veel deugt doet: zij wil er nog steeds graag uit voorgelezen worden!

Dicht

Maar ja, tante Corona kwam ook bij de bibliotheek op bezoek en toen ging alles op slot. Gelukkig heb je in de overkoepelende bibliotheek organisatie inventieve mensen zitten die het volgende bedachten: BIEB2GO. Je bestelt via internet uit de catalogus het boek dat je graag wilt lezen, waarna je een bericht ontvangt dat je het zelf uit de kast met geserveerde boeken kan komen ophalen. Ideaal. En mocht je even geen titels kunnen bedenken, dan bestaat er nog altijd de mogelijkheid dat je je laat verrassen:  dan geef je op een digitaal formulier het soort boek dat je leuk lijkt aan, of meer werk van dezelfde schrijver etc.  Echt een leuk initiatief.

Eigen mening

Diezelfde kleindochter kwam laatst twee dagen logeren. ‘Ik wil nieuwe boeken, oma,’ had ze me door de telefoon gemeld. Braaf vulde ik het digitale formulier in: VIJF JAAR, voorleesboeken met plaatjes. Maakt niet uit wat. Op de eerste dag van haar logeerpartij togen wij met zijn drieën naar de bibliotheek en daar stond  een milieuvriendelijke papieren tas al voor ons klaar met… VIJF voorleesboeken! Met inderdaad heel veel plaatjes. Vol zorg voor haar uitgezocht. Ze omklemde het hengel alsof ze een kostbare buit veroverd had en vergat bijna dat we ook nog taartjes zouden gaan kopen. Thuis onderwierp ze alle exemplaren aan een gedetailleerde inspectie en bedisselden we samen welk boek bij de voorlezerij als eerste zou sneuvelen. Hup, weg met de navertelde sprookjes, vond ik. Niet origineel. Uiteindelijk werden we het met elkaar eens. Tot mijn grote plezier zagen alle boeken er behoorlijk gelezen uit. 

En tot mijn nog grotere plezier meldde ze op de tweede dag van haar logeerpartij dat ook opa nu eens uit HET GAT mocht voorlezen… Doe maar je best, opa! Geen miskoop dus. Ha!