Het gebruik van pictogrammen als hulpmiddel voor kinderen met een beperking

Onze dochter Noor heeft het syndroom van Kleefstra. Dit heeft zeker ook haar beperkingen wat betreft haar wijze van communiceren. Slechts één op de drie kinderen heeft het vermogen om te (gaan) praten. De andere twee zullen nooit of zeer beperkt gaan communiceren qua woorden. Noor behoort helaas tot deze groep. Wel is er bekend van de Kleefstra kindjes dat er taalbegrip aanwezig is en ze dus wel ons kunnen verstaan. Op de school van Noor zijn ze ook al gestart met een andere vorm van communicatie aan haar te leren. Het zogeheten foto verwijzing bord. De volgende stap is te gaan werken met pictogrammen. Speciaal daarvoor hebben wij al de magnetische pictogrammen van EasyAuti in huis. Maar laat ik eerst vertellen hoe en waarom je deze vorm van communicatie gebruiken kan bij non-verbale kinderen (en volwassenen).

Wat zijn pictogrammen?

Pictogrammen zijn natuurlijk niet vreemd voor de gemiddelde mens. Kort gezegd zijn het afbeeldingen of symbolen die een idee of concept vertegenwoordigen.

Hoe kunnen pictogrammen worden gebruikt als hulpmiddel voor kinderen met een beperking?

Pictogrammen kunnen een waardevol hulpmiddel zijn voor kinderen met een beperking, zoals kinderen met autisme, ADHD of spraak- en taalstoornissen. Ze kunnen voor meerdere doelen gebruikt worden, zoals communiceren, planning of het “verwoorden” van basale emoties. Afhankelijk van de behoeftes en / of vermogens van het kind in kwestie bepaal je de inzet van pictogrammen.

Hoe gebruik je ze?

Pictogrammen kunnen op verschillende manieren worden geïmplementeerd, afhankelijk van de behoeften van het kind en de situatie. Hier zijn enkele manieren waarop ze kunnen worden gebruikt:

Fysiek: Pictogrammen kunnen worden afgedrukt en geplaatst op objecten of oppervlakken om kinderen te helpen bij het begrijpen van hun omgeving. Bijvoorbeeld, een pictogram van een wc kan worden geplaatst op de deur van een badkamer om kinderen te helpen bij het vinden van de juiste ruimte. Op de school van Noor gebruiken ze vaak ook klittenband achterop de plaatjes. Noor moet dan haar kaartje letterlijk op het identieke plaatje op het planbord plakken. Traint ze gelijk haar motoriek.
Digitaal: Pictogrammen kunnen worden gebruikt in digitale omgevingen, zoals op computers of tablets. Dit kan handig zijn voor kinderen die beter reageren op visuele stimulatie. Je ziet dit vaak op spraakcomputers. Helaas is Noor nog lang niet zo ver.
Magnetische pictogrammen: dit zijn de afbeeldingen op magnetische plaatjes die vaak in combinatie met een whiteboard gebruikt worden. Zo kan bijvoorbeeld de dagindeling worden afgebeeld. Of een kind kan met een magneetje aangeven wat hij of zij wil, denk aan eten of drinken of wc.

EasyAuti

Recentelijk kwam ik een persbericht van EasyAuti tegen. Het was een perfecte timing, want we waren net aan het bedenken hoe we een vorm van communiceren met Noor thuis zouden kunnen gaan oppakken. Alhoewel het gebruik van pictogrammen nu nog een beetje hoop gegrepen is, weet ik zeker dat deze wel van pas gaan komen. Immers is er steeds meer taalbegrip bij de kleine dame. Ik was dan ook blij verrast toen Floor van EasyAuti mij een starterspakket wilde opsturen.

In een enorme doos ontving ik binnen enkele dagen het pakket. Floor vertelde mij dat haar medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt (sociale werkplaats) de moeite genomen alles afzonderlijk en leuk in te pakken. Dat voelt als aandacht voor het product én de klant en daar houd ik van. Maar zeker ook het idee van inclusie maakt mij altijd warm van binnen. In het pakket zat een groot whiteboard, een stift en uiteraard het blikje (dat gepersonaliseerd was) met magnetische pictogrammen. Super mooie stevig en toch soepele schijfjes met afbeeldingen. Op de plaatjes staan alledaagse activiteiten afgebeeld zoals naar school gaan, jas aantrekken en dergelijke. Zo kunnen we te zijner tijd onze dochter de dagplanning leren te visualiseren. En in de tussentijd kan haar jongere zusje er gebruik van maken.

Dus mocht je wat meer structuur in het leven van je kind willen laten zien of een manier van communiceren ontwikkelen, overweeg dan zeker de pictogrammen van EasyAuti eens. Echt een aanrader!