Helmplicht voor jongeren op e-bike en fatbike: veiligheid of onzin?

In mijn buurt vliegen de fatbikes me om de oren. Tieners die met hoge snelheid over de stoep scheuren, soms met een vriend achterop en een telefoon in de hand. Mijn oudste dochters fietsen nog lekker op hun normale fietsen, zonder trapondersteuning. Een helm is hier thuis dus geen thema. Bovendien vinden ze het al spannend genoeg als ik een regenpak aanraad. Toch gaat het steeds vaker over de nieuwe regel, want vanaf 2027 moeten kinderen en jongeren tot 18 jaar verplicht een helm dragen op een e-bike of fatbike. En ja hoor, zodra ik dit aan mijn dochters vertel, roept er meteen eentje: “Mam, dat gaan wij dus echt nóóit doen hoor!”

Waarom deze helmplicht er komt

De reden voor deze maatregel is best logisch. Het aantal ongelukken met e-bikes en fatbikes is de afgelopen jaren flink gestegen. Vooral jongeren belanden vaker op de eerste hulp met hersenletsel na een val of botsing. Een fatbike is zwaar, snel en vaak opgevoerd en een valpartij kan dus flink misgaan. De overheid wil dat risico verkleinen door een helm verplicht te maken. Een helm voorkomt geen ongeluk, maar kan wel het verschil maken tussen een flinke buil en blijvend letsel.

De voordelen: meer veiligheid en minder zorgen

Als moeder kan ik alleen maar denken: beter een helm dan een ritje naar het ziekenhuis. Het idee dat er een standaardregel komt, maakt het voor ouders een stuk makkelijker. Dan hoef je niet elke ochtend te onderhandelen of het “echt nodig” is vandaag. Ook politie en scholen zijn blij, omdat het makkelijker te controleren is. Je ziet direct of iemand een helm op heeft. En wie weet, over een paar jaar vinden jongeren het net zo normaal als een jas aantrekken. Ook hoop ik dat het rijden op een fatbike daardoor minder sexy is en het langzaam uit het straatbeeld gaat verdwijnen daardoor.

De nadelen: kapsel en cool-factor

Maar eerlijk is eerlijk, ik snap de weerstand ook wel. Mijn dochters zouden nu nog liever natregenen dan met een helm over straat gaan. “Dat staat heel stom!” was de eerste reactie. Ik kan me voorstellen dat veel pubers zo denken. Een helm voelt warm, je ziet er niet stoer uit en als je de enige bent in de klas is het natuurlijk helemaal gênant. Bovendien lost een helm het gevaarlijke rijgedrag niet op. Het opvoeren van fatbikes en te hard rijden blijft een probleem. Sommige ouders pleiten daarom voor strengere regels zoals een minimumleeftijd of een soort rijbewijs, zodat jongeren leren hoe je veilig met zo’n fiets omgaat.

Wat er in de samenleving leeft

De reacties op deze maatregel zijn nogal verdeeld. Artsen en ziekenhuizen zijn opgelucht dat er eindelijk iets gebeurt, veel ouders vinden het een goed idee, maar er zijn ook genoeg mensen die het overdreven vinden. Op sociale media zie je vooral veel grapjes over hoe “uncool” een helm is. Hier thuis leeft het gelukkig wat minder, want geen haar op mijn hoofd die een fatbike voor ze koopt. Fietsen is goed voor ze. Hebben ze ook geen helm nodig.