Oma Bobje vertelt: de speelgoedkist

7 februari 2025

In de speelkamer stond tot voor kort een oude kist, die vroeger was geweest van een tante van mijn echtgenoot. Ze werd bijna honderd jaar en had in haar leven best wel wat  -oneerbiedig gezegd- meuk verzameld. Na haar overlijden moest alles weg, dus de neven en nichten werden massaal opgetrommeld om haar inboedel met elkaar eerlijk te verdelen. De rest ging daarna naar de opkoper die haar flatje verder leeg zou ruimen. Zo kwam ik aan deze kist in de speelkamer.  

’s Zondags een paar weken geleden vroeg mijn zoon opeens: ‘Mam, wat doe je eigenlijk met die kist die op zolder staat? Er zit helemaal niets in.’ Ik wist direct welk ding hij bedoelde: een oude houten reiskist met de initialen EvB in kopernagels op het deksel. Destijds had ik dezelfde vraag aan mijn moeder gesteld: ‘Wat doe je met…’ Gewoon omdat ik het toen leuk vond dat mijn initialen EvB erop stonden en tegelijkertijd wilde weten hoe ze aan deze kist kwam. Voor de rest vond ik het eigenlijk een lelijk armoedig ding. Zwaar verwaarloosd. Ik was meer geïnteresseerd in de achtergrondinformatie, maar die kreeg ik niet van haar te horen. ‘Neem maar mee,’ zei mijn moeder schouderophalend.  Einde gesprek. 

‘Wat ik met die oude reiskist doe? Helemaal niets,’ antwoordde ik, ‘maar mocht je belangstelling hebben voor de kist in de speelgoedkamer, dan mag je die van mij hebben.’ 

Interesse had hij, dat bleek algauw. De kist staat bij hem inderdaad veel beter dan bij ons in de speelkamer. 

Toen er twee kleinkinderen kwamen logeren, viel hun onmiddellijk op dat de hun bekende speelgoedkist naar Verweggistan was vertrokken en er nu in plaats daarvan een lelijke oude reiskist stond met EvB in koperen nagels geslagen op de bovenkant. Met het getal drie erachter. 

Nieuwsgierig sloegen ze het deksel open en knepen direct hun neus dicht. 

‘Die kist stinkt, oma.’

Daar hadden ze gelijk in, om al die oude dekens en gordijnen uit de vorige kist -ideaal om hutten mee te bouwen- hing nu een behoorlijk stoffige geur. 

Ze maakten dan ook geen aanstalten om de inhoud verder te inspecteren. 

‘Van wie is die kist geweest, oma?’

‘Van EvB,’ wist ik met grote stelligheid te vertellen, ‘iemand die vroeger geleefd heeft en naar wie ik misschien wel genoemd ben.’

Een volstrekte aanname mijnerzijds, want mijn ouders beweerden altijd bij hoog en bij laag dat ze mij Elisabeth hadden genoemd, ‘omdat we dat zo’n mooie naam vonden.’ Terwijl ze aan hun andere kinderen, vijf stuks, namen van nog levende familieleden hadden gegeven. Erg winstgevend met geboortes en verjaardagen. 

‘Maar wie was zij dan, oma? Kende jij haar?’ 

Ik schudde mijn hoofd. Ik had zelfs geen flauw idee hoe mijn ouders aan deze kist gekomen waren. Opeens stond hij bij hen. En alleen vanwege dat EvB gaf mijn moeder mij onverwachts deze kist mee. Terwijl ze naar mij toe nooit erg scheutig was met dingen weggeven. Nou ja, niet helemaal eerlijk gezegd, al die ouderlijke-huis-spulletjes boeiden mij niet zo.

De rest van het weekend weigerden de twee kleinkids om hutten te bouwen. 

De speelgoedkist bleef hardnekkig gesloten. Toch gooi ik hem nog niet weg.