Help, mijn kind heeft kaasmolaren!

Als je voor het eerst het woord kaasmolaren hoort, denk je misschien aan iets eetbaars of juist iets grappigs. Helaas zijn kaasmolaren minder gezellig dan ze klinken. Het zijn kiezen die tijdens de aanleg in het kaakbot al verzwakt zijn. Ze hebben een gele of bruine kleur en brokkelen sneller af dan gezonde kiezen. Deze zwakke plekken ontstaan niet omdat je kind te veel snoept of te weinig poetst, maar doordat het glazuur van de kies niet goed gevormd is. Het is dus een foutje in de ontwikkeling en geen gevolg van slecht poetsen of verkeerde voeding.

Vaak komt het voor bij de eerste blijvende kiezen, die meestal rond het zesde levensjaar doorkomen. Daarom worden het ook wel zesjaarskiezen genoemd. En ja hoor, bij één van mijn dochters kwamen ze ineens ter sprake tijdens het tandartsbezoek. De term alleen al riep vragen op. Kaasmolaren? Wat is dat nou weer?

Hoe herken je kaasmolaren bij je kind

Kaasmolaren kun je soms zelf herkennen, al is het niet altijd makkelijk. De kiezen zien er gelig of bruinachtig uit, alsof ze een beetje doorgerot zijn. Sommige kinderen hebben pijn bij het kauwen of klagen over gevoelige kiezen. Maar veel vaker merk je als ouder helemaal niks, totdat de tandarts ermee komt. Dat was bij ons dus ook zo. Je denkt, we zitten hier gewoon voor de halfjaarlijkse controle, en ineens zegt de tandarts iets als “Deze kies is een kaasmolaar.” En jij denkt: een wat?

Het vervelende aan kaasmolaren is dat ze snel afbrokkelen. Daardoor kunnen ze gevoelig worden of zelfs ontsteken. Als ze niet goed worden beschermd, kunnen kinderen er jarenlang last van hebben. En omdat het probleem al in de aanleg zit, kun je het helaas niet voorkomen. Wel kun je de schade beperken door goede mondzorg en regelmatig naar de tandarts te gaan.

Wat kun jij doen als moeder

Als moeder voel je het vaak haarfijn aan als er iets niet klopt. Kind dat ineens niet meer op die kant wil kauwen? Tandarts bellen. Klachten over koude dranken of pijn bij het poetsen? Niet negeren. De tandarts kan met een simpele controle vaak al veel zien. En als het inderdaad om een kaasmolaar gaat, dan is er gelukkig van alles mogelijk om de kies te redden of in elk geval de pijn te beperken.

Help! Mijn kind heeft een dubbele rij tanden!

Wat de tandarts kan doen bij kaasmolaren

Tandartsen weten uiteraard precies wat ze moeten doen bij kaasmolaren. Het eerste wat ze vaak doen is de zwakke kies extra goed beschermen. Dat kan bijvoorbeeld door de kies te sealen: er wordt dan een beschermlaagje overheen gelegd zodat bacteriën minder kans krijgen. Soms is de schade al groter en dan kiezen ze voor een fluoridebehandeling om het glazuur te versterken. In ernstigere gevallen kan een kaasmolaar zelfs worden voorzien van een (kinder)kroon of, als het echt niet anders kan, worden getrokken. Maar dat laatste gebeurt alleen als de kies echt niet meer te redden is. De meeste tandartsen houden de situatie gewoon goed in de gaten met extra controles, zodat ze op tijd kunnen ingrijpen als dat nodig is. En eerlijk is eerlijk, een fijne tandarts die goed uitlegt wat er gebeurt en rustig met je kind praat, maakt echt een wereld van verschil.

Kaasmolaren komen bij ongeveer één op de vijf kinderen voor. En het ligt dus niet aan jou of aan je kind. De naam klinkt dan misschien alsof je iets verkeerd hebt gedaan in het voedingsschema van je peuter, maar dat is absoluut niet zo. Het is gewoon pech. Maar gelukkig kun je er wél iets aan doen, samen met de tandarts.